سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

مدح حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام

شاعر : مجتبی صمدی شهاب
نوع شعر : مدح
وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع
قالب شعر : ترکیب بند

امـشب دوبـاره بـال پـروازم درآمـد            امشب دوباره عشق سویم با سرآمد
گـشـتم کـبـوتر تا دیـار خـانه زادی            تنها همین کار از دل عـاشق برآمد


قـصد زیارت کردم و اوجی گـرفتم            روحی مرا در چارچوب پیکـر آمد

دور حـرم چـرخـی زدم دیـدم برای            جـارو کـشیدن جـبـرئیل شهـپـر آمد
بستم دخـیلم را به یک جسم مشبک            گـویـا صـدایـی از دل آهـن درآمــد
خـوش آمدی ای زائـر شوریـده حالم
دلـتـنـگ تـو بــودم در آفــاق خـیـالـم
گویا که صاحب خانه بامن روبرو شد            گویا که با من غرقه در گـفتگو شد
رسواترین رفتم ولی از فیض دیدار            بـیـن خـلائـق رتـبـه‌ام بـا آبـرو شـد
کعـبه فـرامـوشم شد آنجا در نـیایش            ذکر همه ارکان و جانم ذکر هو شد
خود را میان عرش دیدم در طوافش            گـویـا بـرآورده مـرا هـر آرزو شـد
مستی دوچـندان شد شمـیم یاس آمد            یک لحظه حس کردم فضا خوش عطروبوشد
گفتم چه عطری مستی‌ام شد بی‌نهایت
گـفـتـنـد زهــرا آمــده ایـنـجـا زیـارت
به به ازین دیدار روحانی و میـقات            به به ازین میخانه عشق و خـرابات
شرط ولایت داشتن درسینه اینجاست            شیعـه فـقط با نام او می‌گردد اثبات
شاه و گدا فرقی ندارد پشت این در            او در رئوفـیت خدا را هست مرآت
اینجا به هر جنبنده‌ای آتش حرام است            آسوده می‌خوابند گردش خیل اموات
اینجا شـفا کار دعـای خادمان است            غـوغـا بود در دفـتـر ثبت کـرامات
این قـبـلۀ هـفـتـم امـیـد عـاشـقـان است
مهـمان پـذیـر پـادشاهی مهـربان است
خورشید شرقی زمین گـنبد طلایش            بوی خدا می‌آید از صحن و سرایش
در آب سقـاخانه‌اش کـوثـر چکـیـده            پرمی‌زند صدها فـرشته در هوایش
درصحن گوهرشاد روضه خوان زیاد است            هرکس که می‌بینی بخواند در ثنایش
پلکی اگر برهم زند راضی شود حق            الحق که بر او می‌سزد نام رضایش

در کفشداری های او در حال تعظیم            روح الأمین گوید خوش آمد بر گدایش
رمز رضایت نامه از حق در نگاهش
آهــوی سـرگـردان دلـهـا در پـنـاهـش
پابوسی‌اش تیر دل درماندگان است            این خـانه آمـال دل افـلاکـیـان است
در هر رواقش بار حورالعین فرش است            بال ملائک زیر پـای زائـران است
دانـه بـرنـج سفـرۀ مهـمـانـسـرایـش            بیمه گرجاوید روح و جسم و جان است
حیوان هم ازاین خانه بی‌بهره نماند            ازبسکه این آقا کریم و مهربان است
ازبسکه او زوّار خود را دوست دارد            آید به استـقـبـالشان خنده‌کـنان است
اینجا شوی حاجت روا بی‌عرض و خواهش
این شه به فرقت می‌کشد دست نوازش
پـاره تـن ثـانـیِّ خــتـم الانــبـیـا شـد            هم نام و هـم اسم علیِّ مرتضی شد
او آمد و حق را به روی پرده آورد            آمـد به ایـران فخـر نـسـل آریـا شـد
او شد سفـیـر اول زهـرا در ایـران            او هـشتمین تـندیس نسل اوصیا شد
جنّت بود یک تکّه از خاک مزارش            ایران ز فـیـضش رتبه دار آسیا شد
باید فضا رفت و از آن بالا نظر کرد            مشـهـد نگـیـن نـقـشه جـغـرافـیا شد
دوری کند هرکس از اینجا تیره بخت است
مشهـد برای خاک ایران پایتخت است

نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما به دلیل مغایرت با مضامین زیارت جامعۀ کبیره « وَ وَرَثَةِ الْأَنْبِياءِ، وَسُلالَةَ النَّبِيِّينَ، وَصَفْوَةَ الْمُرْسَلِينَ » و عدم رعایت شأن انبیا؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و پیروی از فرامین و آموزه‌های ائمّه، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.



در کفشداری های او در حال تعظیم            موسی کمر خم کرده آنجا باعصایش



بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.



پـاره تـن ثـانـیِّ خــتـم الانــبـیـا شـد            هـم نام و هـم اسـم عـلی ایـلـیـا شـد



داستان پناه بردن آهو به امام رضا از دست صیاد و ضمانت آن حضرت در نزد صیاد تا رفتن و برگشتن آهو و ... در منابع روایی ما نیامده است؛ لیکن داستان های مشابهی با کمی تفاوت در مورد پیامبر اکرم در صفحه ۸۱ کتاب اعلام الوری طبرسی و در خصوص امام سجاد در صفحات ۳۲۴ کتاب اثبات الوصیله مسعودی و ۲۶۱ جلد ۱ کتاب الخرائج والجرائح قطب راوندی و در خصوص امام صادق در صفحات ۳۷۰ کتاب بصائر الدرجات شیخ صفار و ۱۱۲ جلد ۴۷ بحارالانوار علامه مجلسی نقل شده است که به نظر می آید داستان ساخته شده برای امام رضا ترکیبی از این چند روایت باشد البته ابن حماد از شعرای قرن چهارم در یکی از ابیات قصیده اش اشاره به ضمانت امام رضا از آهو کرده است و ابن شهر آشوب نیز این شعر را در کتاب مناقبش نقل کرده است که این نیز سند روایی محسوب نمی شود دانشنامه امام رضا ج ۱ ص ۲۰۲



رمز رضایت نامه از حق در نگاهش           آهــوی سـرگـردان دلـهـا در پـنـاهـش